16,4 milljarða skerðing á elli- og örorkulífeyri frá 2007.

Pistlar | 21. janúar 2013 - kl. 14:58

Skerðingin á elli- og örorkulífeyri er 16.4 milljarðar króna Eftir Kristinn H. Gunnarsson

Við mig hafði samband forsvarsmaður landssambands eldri borgara vegna pistils sem ég hafði skrifað 9. nóvember í fyrra um skerðingar sem elli- og örorkulífeyrisþegar hafa mátt þola á þessu kjörtímabili. Erindið var að fá rökstuðing minn fyrir því að skerðingin hefði orðið 13 milljarða króna frá gildistöku laganna 1.7. 2009 til ársloka 2012, en vitnað hafði verið í pistilinn og þau viðbrögð fengist frá Velferðarráðuneytinu að tölurnar væru véfengdar.  Er því bæði rétt og skylt að rökstyðja mína niðurstöðu. Eftir aðra yfirferð yfir gögnin fá ég sömu niðurstöðu og reyndar hækkar talan upp í 16.4 milljarða króna þar sem öll skerðingarákvæði laganna frá 1.7. 2009 gilda út árið 2013, en þá felllur niður stærsta skerðingarákvæðið og eftir það verður skerðingin 1.150 mkr á hverju ári.

Alþingi samþykkti lög um sumarið 2009 sem tóku gildi frá og með 1.7. 2009 með ýmsum skerðingarákvæðum. Öll voru þau ótímabundið, þ.e. varanleg en eitt þeirra , hækkun á skerðingarhlutfalli tekjutryggingar upp í 45% er tímabundið og gildir út árið 2013. Það lækkar greiðslur almannatrygginga til nærri 28.000 lífeyris- og örorkuþega um 2500 mkr á hverju ári skv. upplýsingum í bréfi Félags- og tryggingarmálaráðuenytisins frá 19.6. 2009 og er að finna á vef Alþingis. Fimm aðrar sparnaðaraðgerðir eru í lögunum og metur ráðuneytið að áhrifin af þeim í fyrrrgeindu bréfi verði samtals 1.150 mkr.  Alls verður árleg lækkun greiðslnanna 3.650 mkr miðað við heilt ár út árið 2013. Í greinargerð með frumvarpinu sjálfu metur Fjármálaráðuneytið að �sparnaðurinn� verði sama fjárhæð, 3.650 mkr miðað við heilt ár, en aðeins 1.830 mkr árið 2009, þar sem breytingin tók ekki gildi fyrr en á miðju ári.

Þessar upplýsingar notaði ég í pistlinum og samanlagður niðurskurður greiðslanna til elli- og örorkulífeyrisþeganna er 1.830 mkr árið 2009 og síðan 3.650 mkr fyrir hvert á frá 2010 til og með 2013 og loks 1.150 mkr árlega þaðan í frá.

Skerðingin nemur því 13 milljörðum króna frá setningu laganna til ársloka 2012, eins og kom fram í pistlinum og 16.4 milljörðum króna til ársloka 2013, þegar langþyngsta skerðingin fellur loks úr gildi.

Ekki verður séð, þrátt fyrir eftirgrennslan, að þessum ákvæðum hafi verið breytt og lögin standa óbreytt. Það er umhugsunarvert, sem gagnrýnt var í pistlinum, að kjör aldraðra og öryrkja eru skert verulega og þegar stjórnvöld telja sig geta aukið fjármagn til velferðarmála að nýju, eins og gert var í desember síðastliðnum að þá er valið að viðhalda harðri skerðingu þegar elli- og örorkulífeyrisþegar eiga í hlut, en barnabætur hækkaðar um fjórðung  til fólks með 8 milljónir króna í árstekjur og  umtalsverð hækkun til fæðingarorlofs.

Þetta er val, pólitískt val og um það snúast stjórnmálin. Þegar ekki er hægt að gera allt verða stjórnmálamenn að velja á milli valkosta. Það er auðvelt að vera sammála að bæta kjör einstakra hópa með hækkun barnabóta og fæðingarorlofs, en vandinn í þessu máli, sérstaklega fyrir jafnaðarmenn, er að svara því hvers vegna á að viðhalda skerðingu á kjörum elli- og örorkulífeyrisþega og færa fjármagnið til ungs og fullfrísks vinnandi fólks. Það vefst verulega fyrir mér.  

H�f. Ritstj�rn

Húnahornið - Fréttavefur allra Húnvetninga