Tekið af öldruðum og fært ungum........

Pistlar | 09. nóvember 2012 - kl. 15:48

Tekið af öldruðum og fært ungum � jafnaðarstefna?

Eftir Kristinn H. Gunnarsson

Fjölskyldufólk er greinilega mikilvægasti kjósendahópurinn. Einhverra hluta vegna eru aldraðir og sjúkir ekki  jafnmikilvægir í augum stjórnmálaflokkanna. Stjórnarflokkarnir hafa á kjörtímabilinu vaðið í gegnum og  eld og brennistein  til þess að koma fram, að þeirra mati nauðsynlegum niðurskurði og samdrætti í heilbrigðiskerfinu og greiðslum almannatrygginga til aldraðra og öryrkja. Nú þegar kosningar eru framundan gefa þeir  fyrirheit um að unnt verði á komandi árum að auka útgjöld  � nei ekki til aldraðra heldur til hækkunar barnabóta. Framsóknarflokkurinn gengur enn lengra og heldur áfram að lofa hundruðum milljarða króna úr ríkissjóði til þess að greiða íbúðaskuldir en minnist ekki á kjör gamla fólksins, tryggasta kjósendahóps flokksins um áratugi.

Þetta er mikið áhyggjuefni, þar sem  þarna verður æ ljósari þróun sem verið hefur í gangi um árabil, að litið er á  á stjórnmálin sem hvert annað markaðstorg  þar sem frambjóðendur verða að vera með girnileg tilboð til fjölmennustu hópanna til þess að ná marktækum árangri. Flokkarnir bæði móta þessa þróun og bregðast við kröfum frá kjósendum um lífsgæði sér til handa. Auðvitað má segja að krafa kjósenda sé eðileg að vissu marki, en bæði þeir og flokkarnir mega ekki víkja sér undan þeirri ábyrgð að hafa skýra og sanngjarna stefnu um dreifingu lífsgæðanna þannig að fyrst sé veitt þeim sem verst standa og svo koll af kolli. Þegar fullfrískt fólk lætur það eftir sér að gera kröfur fyrst til sín og skeytir ekki um hvernig það bitnar á öldruðum, sjúkum og öryrkjum  er þjóðfélagið komið í siðferðilega kreppu.

Undanfarin ár hafa verið gífurlega erfið fjárhagslega og ríkissjórnin hefur að mörgu leyti unnið kraftaverk . Við sumt hefur stjórnarflokkunum líka tekist ágætlega að jafna niður byrðunum á þann hátt sem allflestir Íslendingar eru sáttir við. En stjórnarflokkarnir hafa líka brugðist á jafnaðarmannavaktinni og beygt af leið og fært tekjur á milli þjóðfélagshópa á þann hátt að ekki er hægt að una því.

Á kjörtímabilinu hafa kjör aldraðra og öryrkja verið skert um 13 milljarða króna en á sama tíma hafa bætur til fjölskyldufólks verið hækkaðar um  9 milljarða króna.   Þarna hefur verið fært á milli þjóðfélagshópa á ósanngjarnan hátt.  Aldraðir og öryrkjar eru ekki hópurinn sem helst eru aflögufærir í þjóðfélaginu. Það er umhugsunarefni og þarfnast rökstuðningis hvers vegna hópunum er raðað þannig að fjölskyldufólk er framar öryrkjum og öldruðum. Það er hægur vandi að réttlæta hækkun vaxtabóta í  mikilli verðbólgu og að beita ríkissjóði til þess, en það er öllu torveldara að færa rök fyrir því að það svigrúm eiga aldraðir og öryrkjar að skapa með  sérstakri skerðingu á sínum kjörum.

Á miðju ári 2009 voru kjör aldraðra og öryrkja skert með lögum um 3.650 mkr miðað við heilt ár. Það gerir samtals um 13 milljarða króna kjaraskerðingu til næstu áramóta.  Hún  bitnar á um 35.000 einstaklingum.  Lækkun bóta var 2009 um það bil 8% í krónum talið vegna lagasetningarinnar. Á sama tíma voru útgjöld til fæðingarorlofssjóðs, barnabóta og vaxtabóta samanlagt hækkaðar um 9 milljarða króna. Lítilsháttar skerðing er í greiðslum fæðingarorlofssjóðs, nokkur skerðing á barnabótum en mikil hækkun í vaxtabótum. Nú boðar ríkisstjórnin að nota svigrúm til kjarabóta til þess að hækka barnabæturnar aftur og  bæta það sem skert hefur verið.

En ekki er stafkrókur í áfornum ríkisstjórnarinnar  um að bæta að einhverju leyti skerðingu til aldraðra og öryrkja. Björgvin Guðmundsson, fyrrv borgarfulltrúi  bendir á í blaðagrein að kjaranefnd Félags eldri borgara telji þurfa að hækka lífeyri aldraðra um 20% til þess  uppfylla ákvæði laga um að lífeyrir aldraðra hækki til jafns við laun og verðlag. Frá ársbyrjun 2009 hafa lágmarkslaun hækkað um 33% en lífeyrir aldraðra og öryrkja aðeins um 13%. Skýrar getur ríkisstjórnin ekki talað og ekki eru gömlu stjórnarandstöðuflokkarnir að ónáða hana með gagnrýni.

Það er reyndar enn meira umhugsunarefni hvers vegna  ríkisstjórnin telur sig hafa minni skyldur við aldraða og öryrkja en við þessi  fáu útgerðarfyrirtæki sem hafa fengið obbann af gróðanum í sjávarútvegi  á kjörtímabilinu. Um 200 milljarða króna rekstrarafgangur hefur orðið  í sjávarútvegi frá  2009 og það er ekki fyrr en núna á síðasta fiskveiðiári kjörtímabilsins að ætlunin er að taka í ríkissjóð 5-6 milljarða króna með hækkun veiðigjaldsins. Aldraðir og öryrkja eru vegnir og metnir og léttvægir fundnir í samanburði við hagsmuni kvótahafanna. Eðlilegra hefði verið að taka af gróðanum í útgerðinni og nota hann til þess að verja kjör þeirra sem helst var talið að þyrftu á því að halda.

Niðurstaðan sem blasir við er önnur en búast mátti við. Eðlilegt er að spyrja um jafnaðarstefnuna. Hvar er hún í þessu ferli?

H�f. Ritstj�rn

Húnahornið - Fréttavefur allra Húnvetning

16,4 milljarða skerðing á elli- og örorkulífeyri frá 2007.

Pistlar | 21. janúar 2013 - kl. 14:58

Skerðingin á elli- og örorkulífeyri er 16.4 milljarðar króna Eftir Kristinn H. Gunnarsson

Við mig hafði samband forsvarsmaður landssambands eldri borgara vegna pistils sem ég hafði skrifað 9. nóvember í fyrra um skerðingar sem elli- og örorkulífeyrisþegar hafa mátt þola á þessu kjörtímabili. Erindið var að fá rökstuðing minn fyrir því að skerðingin hefði orðið 13 milljarða króna frá gildistöku laganna 1.7. 2009 til ársloka 2012, en vitnað hafði verið í pistilinn og þau viðbrögð fengist frá Velferðarráðuneytinu að tölurnar væru véfengdar.  Er því bæði rétt og skylt að rökstyðja mína niðurstöðu. Eftir aðra yfirferð yfir gögnin fá ég sömu niðurstöðu og reyndar hækkar talan upp í 16.4 milljarða króna þar sem öll skerðingarákvæði laganna frá 1.7. 2009 gilda út árið 2013, en þá felllur niður stærsta skerðingarákvæðið og eftir það verður skerðingin 1.150 mkr á hverju ári.

Alþingi samþykkti lög um sumarið 2009 sem tóku gildi frá og með 1.7. 2009 með ýmsum skerðingarákvæðum. Öll voru þau ótímabundið, þ.e. varanleg en eitt þeirra , hækkun á skerðingarhlutfalli tekjutryggingar upp í 45% er tímabundið og gildir út árið 2013. Það lækkar greiðslur almannatrygginga til nærri 28.000 lífeyris- og örorkuþega um 2500 mkr á hverju ári skv. upplýsingum í bréfi Félags- og tryggingarmálaráðuenytisins frá 19.6. 2009 og er að finna á vef Alþingis. Fimm aðrar sparnaðaraðgerðir eru í lögunum og metur ráðuneytið að áhrifin af þeim í fyrrrgeindu bréfi verði samtals 1.150 mkr.  Alls verður árleg lækkun greiðslnanna 3.650 mkr miðað við heilt ár út árið 2013. Í greinargerð með frumvarpinu sjálfu metur Fjármálaráðuneytið að �sparnaðurinn� verði sama fjárhæð, 3.650 mkr miðað við heilt ár, en aðeins 1.830 mkr árið 2009, þar sem breytingin tók ekki gildi fyrr en á miðju ári.

Þessar upplýsingar notaði ég í pistlinum og samanlagður niðurskurður greiðslanna til elli- og örorkulífeyrisþeganna er 1.830 mkr árið 2009 og síðan 3.650 mkr fyrir hvert á frá 2010 til og með 2013 og loks 1.150 mkr árlega þaðan í frá.

Skerðingin nemur því 13 milljörðum króna frá setningu laganna til ársloka 2012, eins og kom fram í pistlinum og 16.4 milljörðum króna til ársloka 2013, þegar langþyngsta skerðingin fellur loks úr gildi.

Ekki verður séð, þrátt fyrir eftirgrennslan, að þessum ákvæðum hafi verið breytt og lögin standa óbreytt. Það er umhugsunarvert, sem gagnrýnt var í pistlinum, að kjör aldraðra og öryrkja eru skert verulega og þegar stjórnvöld telja sig geta aukið fjármagn til velferðarmála að nýju, eins og gert var í desember síðastliðnum að þá er valið að viðhalda harðri skerðingu þegar elli- og örorkulífeyrisþegar eiga í hlut, en barnabætur hækkaðar um fjórðung  til fólks með 8 milljónir króna í árstekjur og  umtalsverð hækkun til fæðingarorlofs.

Þetta er val, pólitískt val og um það snúast stjórnmálin. Þegar ekki er hægt að gera allt verða stjórnmálamenn að velja á milli valkosta. Það er auðvelt að vera sammála að bæta kjör einstakra hópa með hækkun barnabóta og fæðingarorlofs, en vandinn í þessu máli, sérstaklega fyrir jafnaðarmenn, er að svara því hvers vegna á að viðhalda skerðingu á kjörum elli- og örorkulífeyrisþega og færa fjármagnið til ungs og fullfrísks vinnandi fólks. Það vefst verulega fyrir mér.  

H�f. Ritstj�rn

Húnahornið - Fréttavefur allra Húnvetninga

Baráttumál ÖBÍ â€“ kynningarfundur, á morgun 13. sept. k. 16-18, í Ráðhúsi Reykjavíkur

 

 Baráttumál ÖBÍ - kynningarfundur, á morgun 13. sept. k. 16-18,  í Ráðhúsi Reykjavíkur.

Dagskrá fundarins:

1._Guðmundur Magnússon, formaður ÖBÍ, býður fundarmenn velkomna

2._Hvað er ÖBÍ?  Lilja Þorgeirsdóttir, framkvæmdastjóri ÖBÍ

3._Hvað gerir ÖBÍ? Guðmundur Magnússon, formaður ÖBÍ

4._Innlegg frá tveimur meðlimum Kjarahóps ÖBÍ 
.     4.a._Fátækt meðal öryrkja.    Þorbera Fjölnisdóttir

.     4.b._Örorka er ekki val eða lífsstíl.    Hilmar Guðmundsson.

Umræður.

Fundarstjóri: Ragnar Gunnar Þórhallsson.

Ekkert um okkur án okkar! 

Innsett:  F.S.

Ríkið tekur til sín hátt hlutfall lífeyrissjóðsgreiðslna

 

Höfundur:  Sigríður Hanna Ingólfsdóttir, félagsráðgjafi hjá ÖBÍ

6.9.2012   http://www.obi.is/frettabref/frett/nr/1173  

Tæplega helmingur örorkulífeyrisþega fær einhverjar greiðslur úr lífeyrissjóði ásamt því að fá greiddan örorkulífeyri almannatrygginga. En hversu stóran hluta lífeyrissjóðsgreiðslnanna fá lífeyrisþegar til ráðstöfunar og hversu stór hluti fer aftur í ríkissjóð? 

Ríkið klípur af greiðslum til lífeyrisþega úr tveimum áttum. Annars vegar í gegnum tekjuskatt og/eða fjármagnstekjuskatt og hins vegar með tekjutengingum, þar sem skattskyldar tekjur fyrir skatt skerða lífeyrisgreiðslur, sem fólk fær úr almannatryggingakerfinu. Veigamest er tekjutengingin á  sérstaka uppbót til framfærslu, en hún skerðist krónu á móti krónu (100% skerðing) við skattskyldar tekjur fyrir skatt.

Lítum á dæmi: 

Örorkulífeyrisþegi* með 40.000 kr. lífeyrissjóðstekjur á mánuði fyrir skatt

	Tekjur frá TR með 40.000 frá lífeyrissjóði	Tekjur frá lífeyrissjóði	Heildartekjur - með 40.000 úr lífeyrissjóði	Til samanburðar: Tekjur frá TR án lífeyrissjóðstekna
Fyrir skatt	136.978	40.000	176.978	174.946
Staðgreiðsla	4.616	14.936	19.552	18.793
Til ráðstöfunar	132.362	25.064	157.426	156.153

*Fyrsta örorkumat 40 ára – býr með öðrum fullorðnum. Útreikningar skv. reiknvél TR fyrir lífeyrir. 

Örorkulífeyrisþeginn í dæminu fær útborgað á mánuði 25.064 kr. úr lífeyrissjóði en sömu tekjur (40.000 kr. fyrir skatt) skerða örorkulífeyri hans (eftir skatt) frá TR um 23.791 kr. á mánuði. Samanlögð er þá skerðing vegna tekna úr lífeyrissjóði og tekjuskattur af sömu greiðslum 38.727 kr. á mánuði. Því gefa 40.000 kr. á mánuði (fyrir skatt) frá lífeyrissjóði aðeins 1.273 kr. hærri ráðstöfunartekjur. Meginhluti greiðslnanna tekur ríkið til sín í formi tekjuskatts og tekjutenginga. 

40.000 kr. lífeyrissjóðsgreiðslur á mánuði fyrir skatt:

1.273 kr. hærri ráðstöfunartekjur

38.727 kr. eða tæp 97% af 40.000 kr. fær ríkið í gegnum tekjuskatt og tekjutengingar

Lögbundin aðild að lífeyrissjóðum, ekki frjálst val

Öryrkjar með réttindi í lífeyrissjóði hafa greitt iðgjöld oft á tíðum í mörg ár fyrir örorkumat. Samkvæmt lögum er skylda að greiða iðgjald í lífeyrissjóð frá 16 til 70 ára. Aðild að lífeyrissjóði kemur fram í kjarasamningi og því er um lögbundinn skyldusparnað að ræða, en ekki frjálst val. Mörgum örorkulífeyrisþegum sem leitað hafa til ÖBÍ og hafa greitt iðgjald í lífeyrissjóð fyrir orkutap misbýður að fá aðeins lítinn hluta lífeyrissjóðsgreiðslnanna í vasann þar sem meginhluti þeirra fer til ríkissjóðs.

 Ríkið tekur til sín allt að 97% af lágum lífeyrissjóðsgreiðslumDæmið hér að ofan er um örorkulífeyrisþega með lágar aðrar tekjur, eða 40.000 kr. fyrir skatt. Af lágum lífeyrissjóðsgreiðslum tekur ríkissjóður tæp 97% í formi tekjuskatts og tekjutenginga. Dæmið sýnir enn fremur hversu miklar tekjuskerðingar geta verið í almannatryggingakerfinu og á það sérstaklega við um sérstaka uppbót til framfærslu, sem skerðist krónu á móti krónu. Svipuð útkoma yrði ef 40.000 lífeyrissjóðstekjum yrði skipt út fyrir 40.000 atvinnutekjur á mánuði. 

Mikilvægt er að hafa í huga hversu stór hluti tekna lífeyrisþega rennur aftur til ríkissjóðs í gegnum skerðingar, tekjutengingar og skatta þegar rætt er um útgjöld til almannatrygginga, en slíkt gleymist gjarnan. Skerðingar voru auknar að nýju í júlí 2009.

Innsett F.S.

 

Ályktun aðalstjórnar Öryrkjabandalags Íslands16. ágúst 2012

 

Aðalstjórn Öryrkjabandalags Íslands skorar á Alþingi Íslendinga að lögfesta samning Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks nú þegar.Samningurinn var undirritaður af Íslands hálfu 30. mars 2007 og eftir eitt ár var ljóst hverju þyrfti að breyta til að hægt væri að fullgilda hann. Með því að lögfesta hann strax líkt og gert var við Mannréttindasáttmála Evrópu tryggjum við mannréttindi fyrir alla í raun. Samningurinn kveður ekki á um nein ný réttindi, heldur skýrir hann hvernig þessi ákveðni hópur geti einnig notið almennra mannréttinda.Greinargerð með ályktun:Stjórnvöld hafa nú haft rúm 5 ár til að innleiða samninginn án sýnilegs árangurs. Þegar árið 2008 var skipaður starfshópur í velferðarráðuneytinu um hvernig best væri að standa að fullgildingu samningsins og skilaði hópurinn af sér ári síðar. Þokast hefur í rétta átt en enn vantar lögfestingu samningsins og endurskoðun á þýðingu hans.Mikilvægt er því að endurskoða strax þýðingu þá sem gerð var og er í notkun, þar sem bæði er um að ræða hreinar rangfærslur og misskilning á hugtakinu fötlun.

Innsett:F.S.

Tekjur fyrir lífstíð

Tekið af:  http://www.obi.is/utgafa/frettir/nr/1160 

6.7.2012

Hilmar Guðmundsson skrifar á visir.is um kjör öryrkja og afkomu annarra hópa.

Þegar skoðaðar eru launatölur kemur margt skrýtið í ljós. Samkvæmt kjarasamningi ASÍ og SA eru lágmarkstekjur fyrir fullt starf kr. 193.000 fyrir 18 ára og eldri sem starfað hafa fjóra mánuði samfellt hjá sama fyrirtæki.

Á árinu 2011 voru meðaltekjur hins vegar kr. 400.000 fyrir skatt samkvæmt vef Hagstofu Íslands og miðast það við heildartekjur, það er að segja með yfirvinnu og bónus ef hann er í boði.

Tekjur öryrkja sem býr með öðrum fullorðnum einstaklingi eru kr. 156.153 eftir skatt. Hér er átt við öryrkja sem hefur litlar sem engar aðrar tekjur en bætur TR. Fyrir flesta öryrkja eru örorkugreiðslur tekjur fyrir lífstíð þar sem að þeir hafa ekki möguleika á að auka sínar tekjur á neinn hátt.

Fólk á atvinnumarkaði hefur fleiri möguleika á að auka sínar tekjur með betri samningum eða nýrri vinnu, en það stendur öryrkjum yfirleitt ekki til boða. Þeir hafa eingöngu þá innkomu sem ríkisstjórnin skammtar þeim þrátt fyrir lög um að bætur skuli hækka samkvæmt neysluvísitölu og/eða launavísitölu. Síðan 2008 hafa bætur ekki hækkað samkvæmt framangreindum vísitölum.

Í júní á þessu ári var í fréttum að laun forsætisráðherra hefðu hækkað um kr. 257.000 síðan 2009. Og hvað með það spyrja sumir, já hvað með það?

Þessi launahækkun (fyrir skatt) er ekki nema kr. 100.847 hærri en örorkubætur sem öryrki er að fá sem býr með öðrum fullorðnum.

Er ekkert skrýtið við það þegar laun þeirra sem eru meðal allra lægstu hækka lítið sem ekkert á meðan laun ráðherra eru hækkuð langt umfram það sem við erum með á mánuði? Við sem erum í þeirri stöðu að þurfa að lifa á þessum bótum eigum ekki verkfallsrétt eða rétt til þess að gera nokkurn hlut til þess að bæta stöðu okkar.

Aðilar vinnumarkaðarins eru allt of linir að semja fyrir okkar hönd eða krefjast þess að við fáum þá lögbundnu hækkun sem við eigum að fá, hvað þá að við fengjum kr. 257.000 hækkun á mánuði, það yrði þá ljúft líf.

EKKERT UM OKKUR ÁN OKKAR.

 

Innsett: F.S.

 

Þarf þetta að vera svona niðurlægjandi líf?

Af:http://www.pressan.is/Frettir/Lesafrett/akall-fra-ahyggjufullri-dottur-konu-a-sjotugsaldri-tharf-thetta-ad-vera-svona-nidurlaegjandi-lif-?pressandate=200904251+or+1%3d%40%40version+and+3%3d3%2fleggjumst-oll-a-eitt%2fleggjumst-oll-a-eitt%3fpres%2fleggj%2fleggjumst

 

   19. jún. 2012 - 09:38

Ákall frá áhyggjufullri dóttur konu á sjötugsaldri:

Þarf þetta að vera svona niðurlægjandi líf?

Pressphotos.biz

Í dag hringdi móðir mín í mig, reyndi að vera hress og spyrja mig hvað væri að frétta af mér og börnum mínum. Ég fann strax að aðdragandi símtalsins var annars eðlis, móðir mín var með kökkinn í hálsinum, búin að reyna að hringja í systkini mín og betla, ég var endastöð. En um 15. hvers mánaðar á móðir mín ekki fyrir mat. Hver er þessi kona? 

Með þessum orðum hefst pistill ungrar konu, sem ekki vill láta nafns síns getið, en móðir hennar er öryrki á sjötugsaldri og býr við kröpp kjör í samfélaginu okkar. Hún hefur beðið Pressuna að birta greinarkorn sitt til að landsmann fái séð þær aðstæður sem tryggingakerfið okkar býður upp á, þar sem nákvæmlega er sundurliðað hver eyðsla móðurinnar er í hverjum mánuði.

Hver er þessi kona?

Ég skrifa þennan pistil til að vekja fólk til umhugsunar um í hverskonar þjóðfélagi við lifum. Í dag hringdi móðir mín í mig, reyndi að vera hress og spyrja mig hvað væri að frétta af mér og börnum mínum. Ég fann strax að aðdragandi símtalsins var annars eðlis, móðir mín var með kökkinn í hálsinum, búin að reyna að hringja í systkini mín og betla, ég var endastöð. En um 15. hvers mánaðar á móðir mín ekki fyrir mat. Hver er þessi kona?

Fædd í Reykjavík 1947. Ung að árum lauk hún Kvennaskólaprófi, eignaðist 5 börn sem hún ól upp með ást og hlýju þrátt fyrir erfitt hjónaband þar sem ofbeldi kom m.a. við sögu. Þessi kona hafði loks hugrekki til að skilja við mann sinn eftir 20 ára hjónaband árið 1988. Hún fékk alls 1 milljón útúr skilnaði sínum sem dugði skammt.

Hún var heimavinnandi mestmegnis á árunum 1967-1988, gætti barna fyrir aðra og hugsaði um okkur börnin. Hún reyndi að fara á vinnumarkaðinn en var of veikburða. Síðar kom í ljós alvarlegur hjartagalli, skortur á nauðsynlegum næringarefnum kom í ljós um fertugt en þá kom í ljós að hún vann ekki B12 úr fæðu sem hafði haft alvarlegar aukaverkanir í 20 ár, öndunarerfiðleikar með astma og bakflæði hrjá hana. Slæm sjón, skert heyrn, og taugasjúkdómur sem hefur hrjáð hana allt hennar líf í formi kvíða vegna veikinda sinna í hjarta með tilheyrandi sprengitöflum og hjartaflökti.

Réttindalaus

Þrátt fyrir þetta heldur hún höfðinu hátt og gerir það besta úr lífi sínu. Hún hefur engin réttindi í lífeyrissjóðum landsins þar sem hún var eiginkona og sjúklingur mest allt sitt líf. Hún hefur í fyrsta sinn á ævi sinni verið hjá sjúkraþjálfara í vetur sem sagðist aldrei nokkurn tímann hafa fengið konu til sín með jafn alvarlega vöðvabólgu.

Þessi kona býr í 46 fm2 íbúð í fjölbýli fyrir fatlaða. Hún er svo þakklát fyrir vini sína, þakklát fyrir guð, þakklát fyrir börnin sín og barnabörn, þakklát fyrir lífið, þakklát fyrir húsakost sinn og aðstöðu.

Hún er reglulegur gestur í bókabílnum. Fær 16 ferðir í mánuði með ferðabíl fatlaðra til að fara sín erindi eftir að henni tókst að selja 10 ára gamlan bíl sem hún átti, en á vetrum var bíllinn ónotaður því hún sér svo illa að hún var hætt að keyra. Hún nýtur tónlistar í útvarpi og á geisladiskum og kassettum frá fyrri tíð. Saumar og prjónar og reynir að sjá hið bjarta í tilveru sinni. Horfir á Eurovision eins og við hin, tárast yfir fallegum sögum og biður fyrir fólki í vanda. Hugsar vel um vini sína og gætir þess lifa í sátt við aðra.

Svöng helminginn af mánuðinum

Þessi kona er svöng frá 15. hvers mánaðar. Og fæðan sem hún kaupir inn er ekki af hæsta gæðaflokki. Hún hefur leitað eftir mataraðstoð hjálparsamtaka en þau skref eru afar þung. Hún hefur leitað allrar aðstoðar sem mögulegt er í félagslega tryggingarkerfinu sem 75% öryrki. Hún er afar þakklát fyrir það og reynir að halda sjálfstæði sínu og virðingu eins mikið og hún getur. Börnin hennar hafa reynt að styðja hana fjárhagslega eins og þau geta. Á síðustu 30 árum hefur hún ferðast tvisvar til Spánar og þar með eru hennar ferðalög erlendis upptalin.

Móðir mín hefur ekki keypt sér föt að neinu ráði í mörg ár, þau föt sem hún á eru föt sem börnin hennar kaupa með henni og fyrir hana, föt sem vinkonur hennar mega sjá af og föt frá hjálparstofnunum. Hún er löngu komin á tíma með nýjar gervitennur sem kosta fúlgu fyrir hana. En á meðan hún borgar af heyrnartækjum og gleraugum getur hún ekki leyft sér þann munað að líða vel í munninum með heilar gervitennur.

Hún biður fyrir fólki sem á bágt, sýnir mikinn samhug með samfélaginu og er með hjarta úr gulli. Hún er yndisleg amma 12 barnabarna sinna, kennir þeim að meta lestur bóka og gamlar bíómyndir, spillir þeim með ís og nammi þegar þau koma í heimsókn og óskar sér heitt að geta gefið þeim gjafir en þau eru hæstánægð með lopasokka frá ömmu sinni.

Heldur fjárútlátum til haga

Móðir mín hefur haldið fjárútlátum sínum til haga í fjölda ára. Hún er reglusöm, hefur aldrei reykt né drukkið áfengi. Svona lítur venjulegur mánuður út hjá móður minni sem fær öryrkjabætur frá íslenska ríkinu til að lifa sem manneskja.

Útgjöld í meðalmánuði    

 

 

Staðan er slæm í dag hjá henni og versnar þegar greiðslur vegna sölu á bílnum hennar hætta að berast, þá getur hún ekki leyft sér þann munað að kaupa sér mat alla daga mánaðarins eða annan „lúxus" eins og sjúkranudd, kaup á nauðsynlegum hjálpartækjum, fara í klippingu eða slíkt.

Föt, skór, snyrtivörur, húsgögn eða fallegir innanstokksmunir eru vörur sem öryrkjar geta ekki leyft sér nema örsjaldan að litlu leiti. Móðir mín sefur í gömlu rúmi sem er frá árinu 1988, húsgögn keypt notuð að mestu leiti. Nýlega datt hún í lukkupottinn í íbúðarmálum og fékk að flytja úr íbúð sinni í sömu stærð af íbúð, sem var með bakaraofni og viftu, en í 12 ár bjó hún í íbúð með tvær hellur til að elda.

Hvernig verða jólin?

Sjúklingar eins og mamma mín sem borga samviskusamlega húsakost sinn, öryggishnappinn, tryggingar og lyf í forgangi hafa lítið úr að spila með það sem eftir situr. Vill hún borða næringarríkan mat eða kaupa sér nærbuxur og sokka þennan mánuðinn?

Hvernig verða jólin, yfirleitt tvær ferðir í mataraðstoð í desember til að segja afgangsaurinn í jólagjafir. Hvað skyldu börnin geta lagt í púkk þennan mánuðinn? Börnin sem sitja í eignum sínum þar sem eignarhlutinn hefur fuðrað upp í verðbólgu, matarkostnaður barnafjölskyldna rokið uppúr öllu valdi, kostnaður við leikskóla drjúgur partur af tekjum.

Þarna eru uppkomin börn á aldrinum 30-40 ára sem sem hafa upplifað móður sína lifa lífi sínu eins vel og hún getur síðustu 20 árin en þó án þess að lifa því í raun eins og manneskja sem hefur rétt á tilveru sinni á Íslandi.

Móðir mín á marga vini sem eru líka sjúklingar og hafa svipaða sögu að segja. Hvar er ríkistjórnin, getum við ekki í það minnsta hugsað vel um öryrkja, ellilífeyrisþega og þá sem minna mega sín.

Þarf þetta að vera svona niðurlægjandi líf?

Ég hlýt að velta því fyrir hvað það er sem við erum að gera rangt ?

Kær kveðja,

Dóttir öryrkjamóður sem lifir með sorg hjarta yfir aðstöðu móður sinnar

 

Innfært  F.S.

Mætum öll í 1. maí gönguna

 

 

30.4.2012

ÖBÍ tekur þátt í 1. maí hátíðarhöldunum.

Kl.13.00  Hittumst á bílaplani fyrir ofan Hlemm og tökum spjöld eða fána.

Kl.13.30  Ganga hefst – höldum hópinn alla leið niður á Ingólfstorg.

 

Bíll verður við Velferðarráðuneytið (Hafnarhúsið) þar sem fólk skilar spjöldum og fánum og verður hann merktur ÖBÍ.

Innsett: F.S.

 

Vandamál öryrkja á Norðurlöndum

 

 http://www.visir.is/vandamal-oryrkja-a-nordurlondum/article/2012704219993 

Fréttablaðið Aðsendar greinar 21. apríl 2012 06:00

Lilja Þorgeirsdóttir framkvæmdastjóri Öryrkjabandalags Íslands

Lilja Þorgeirsdóttir skrifar:

Sífellt fleiri öryrkjar sem hafa búið í öðru norrænu ríki leita til ráðgjafa ÖBÍ vegna þess að þeir fá ekki örorkulífeyrisgreiðslur frá almannatryggingakerfinu frá því landi sem þeir bjuggu í. Meginástæðan er sú að mismunandi lög og reglur gilda í hverju landi og ólík túlkun og framkvæmd þeirra. Þá getur fólk verið með örorkumat í einu norrænu landi á sama tíma og það fær ekki mat í öðru. Mismunandi matsaðferðum er beitt og ekki er tekið tillit til örorkumats í öðrum löndum. Vandamálum hefur fjölgað á síðustu árum meðal annars vegna kreppunnar og breytts pólitísks landslags. Þeir sem fá ekki greiðslur erlendis frá eiga í erfiðleikum með að framfleyta sér hér á landi.

Tvö dæmi um öryrkja sem búa á Íslandi:
Kona, um fimmtugt, fær ekki greiðslur frá Danmörku þar sem hún bjó í 20 ár. Á Íslandi veikist hún og verður óvinnufær. Tryggingastofnun ríkisins (TR) samþykkir að hún fái tímabundið örorkumat. Hún fær 52% af þeim örorkulífeyrisgreiðslum sem hún á rétt á frá Íslandi. Það sem upp á vantar á hún að fá frá Danmörku. Pensionsstyrelsen í Danmörku metur að hún eigi ekki rétt á greiðslum þar sem starfsgeta hennar sé ekki varanlega skert og að hún geti, eftir mikla endurhæfingu, hugsanlega unnið í hlutastarfi og fengið aðstoð samkvæmt dönskum lögum sem nefnist „fleksjob“. Vandamálið er að á Íslandi fær fólk sjaldnast varanlegt örorkumat og úrlausnin „fleksjob“ er ekki til á Íslandi. Konan fær því aðeins 52% af örorkulífeyrisgreiðslum sem hún á rétt á og engin lausn í sjónmáli fyrr en hún kemst á eftirlaun því þá fær hún það sem upp á vantar frá Danmörku.

Karlmaður, rúmlega fertugur, fær ekki greiðslur frá Svíþjóð þar sem hann bjó í 20 ár. Þegar hann bjó í Svíþjóð fékk hann tímabundið örorkumat. Hann flutti síðan til Íslands og fékk örorkumat. Þegar sænska örorkumatið rann út sótti hann um aftur en var synjað. Ísland greiðir nú aðeins hluta þeirra örorkulífeyrisgreiðslna sem hann á rétt á eða um 30% þar sem hann hafði ekki búið lengi hérlendis þegar hann varð öryrki. Það sem upp á vantar á hann að sækja til Svíþjóðar. Försäkringskassan í Svíþjóð mat hann þannig að starfsgeta hans væri ekki skert um að minnsta kosti fjórðung hvað snertir öll störf á vinnumarkaðnum, þar með talin störf á vernduðum vinnustöðum og önnur vernduð störf. Til að fá örorkumat í Svíþjóð yrði skerðingin að vera varanleg um fyrirsjáanlega framtíð og allir möguleikar á endurhæfingu að fullu nýttir. Ljóst er að hann getur ekki framfleytt sér þrátt fyrir að hann fái fjárhagsaðstoð frá sveitarfélagi sem er neyðaraðstoð til skamms tíma.

Reglur á Íslandi
Réttur til örorkulífeyris á Íslandi myndast á aldrinum 16-67 ára og miðast við að viðkomandi búi í 40 ár hérlendis. Örorkulífeyrisgreiðslur eru uppreiknaðar eftir ákveðinni reiknireglu og skiptir ekki máli hvort viðkomandi sé með íslenskan ríkisborgararétt. Vert er að benda á að frá 1. janúar 2010 lýtur endurhæfingarlífeyrir sömu reglum um búsetuhlutfallsútreikning og örorkulífeyrir. Eftir breytinguna geta þeir, sem búið hafa erlendis, lent í þeirri stöðu að fá skertan endurhæfingarlífeyri á Íslandi og engar greiðslur erlendis frá þar sem hann er ekki greiddur úr landi. Því er fólki bent á að sækja um örorkulífeyri en sú leið getur leitt til þess að fólk fái synjun á örorkumati erlendis á þeim forsendum að endurhæfing hafi ekki verið fullreynd.

Skortur á aðstoð
Starfsfólk TR aðstoðar fólk við að sækja um örorkulífeyri í öðrum löndum. Ef umsókn er synjað fær fólk ekki aðstoð við að kæra. Hver og einn þarf sjálfur að leita réttar síns sem getur reynst erfitt fyrir fólk með fötlun eða alvarlegan sjúkdóm.

Brýnt að leysa sem fyrst
Umsóknarferlið um örorkulífeyri erlendis frá getur tekið nokkur ár. Á meðan lifir fólk á tekjum undir lágmarksframfærslu. Rétt er að öryrkjar fái óskertar greiðslur í sínu landi á meðan beðið er eftir niðurstöðu erlendis frá og að Norðurlöndin skipti kostnaði á milli sín eftir ákveðnum reglum. Þá þarf að leysa mál þeirra sem fá synjun erlendis þrátt fyrir gilt örorkumat á Íslandi. Mögulega þarf að setja reglur um að örorkumat í einu Norðurlandanna gildi í öðru.

ÖBÍ hefur unnið markvisst að því að koma þessum málum á framfæri á norrænum vettvangi og hér innanlands en ljóst er að betur má ef duga skal. Mál þessi þarf að leysa sem allra fyrst. Samræma þarf lög og reglur um örorkumat milli norrænu landanna. Einnig er nauðsynlegt að fólk fái aðstoð við að leita réttar síns hjá opinberum aðilum. Málum á eftir að fjölga á næstu árum vegna aukins flutnings fólks á milli landa. Stjórnmálamenn ættu að láta sér þessi mál varða til að þeir öryrkjar, sem hafa búið í fleiri en einu Norðurlandanna, getið notið sjálfsagðra mannréttinda í norræna velferðarkerfinu sem við viljum kenna okkur við.

Innsett: F.S.

Bókun 13. janúar rædd á aðalstjórnarfundi ÖBÍ.

af obi.is

24.1.2012

Ásamt samantekt um starf starfshópsins

Á aðalstjórnarfund i ÖBÍ 19. janúar 2012 fjallaði Lilja Þorgeirsdóttir, framkvæmdastjóri ÖBÍ, um bókun ÖBÍ á fundi starfshóps um endurskoðun almannatryggingalaga 13. janúar sl. og vinnu starfshópsins, og lagði eftirfarndi texta þar fram:

„Á fundi starfshóps um endurskoðun almannatryggingalaga þann 13. janúar sl. lögðu fulltrúar ÖBÍ fram bókun þess efnis að ÖBÍ muni ekki taka þátt í þeirri vinnu sem fram fer í starfshópnum á meðan ekki sé tekið tillit til sjónarmiða bandalagsins. Ekki er um formlega úrsögn að ræða og munu fulltrúar ÖBÍ áfram fá fundarboð með dagskrá og fundargerðir til að geta fylgst með og metið framvindu mála.

Bókun ÖBÍ

Markmið Öryrkjabandalags Íslands (ÖBÍ) er að bæta lífskjör öryrkja. Í því sambandi skiptir meginmáli sú fjárhæð sem kemur í hlut öryrkja, en ekki hvort hún er greidd úr einum bótaflokki eða fleirum.

Fjórða árið í röð, allt frá 1. janúar 2009, hækka ekki lífeyrisgreiðslur almannatrygginga samkvæmt 69. gr. laga um almannatryggingar sem eiga að vernda afkomu lífeyrisþega.

Lífeyrisgreiðslur ná því hvorki að halda í við verðlagshækkanir né launaþróun síðustu ára. Þessu til viðbótar jukust tekjutengingar verulega þann 1. júlí 2009.

Af þeim sökum hafa margir lífeyrisþegar orðið fyrir enn frekari skerðingum.Lífeyrisþegar urðu fyrstir fyrir skerðingum strax í upphafi kreppunnar og þá með sérstöku loforði um að kjör þeirra yrðu leiðrétt um leið og land færi að rísa á ný. Þá var talað um 3ja ára tímabil sem nú er liðið. Nú eru horfur í efnahagsmálum jákvæðar og tími til kominn að leiðrétta kjör öryrkja.

Í ljósi þessa er það lágmarkskrafa ÖBÍ að stjórnvöld skili öryrkjum sem fyrst því sem þeim ber skv. lögum um almannatryggingar áður en hugað verður að uppstokkun á núverandi bótakerfi. Þessu til viðbótar þarf að leiðrétta frítekjumörk og tekjuviðmið og draga til baka þær skerðingar sem settar voru um mitt ár 2009.

Án leiðréttinga í þá veru sem að framan eru raktar er ábyrgðarlaust af hálfu ÖBÍ að taka frekari þátt í vinnu við svonefnda endurskoðun almannatryggingalaga, enda sé henni þá augljóslega ætlað að festa í sessi þær alvarlegu skerðingar sem stjórnvöld hafa kosið að láta öryrkja bera.

Um vinnu starfshópsins

Endurskoðunin hefur tekið langan tíma en starfshópurinn hóf störf í maí í fyrra. Fulltrúi ÖBÍ hefur tekið virkan þátt í starfi nefndarinnar, mótmælt þegar það á við og lagt fram bókanir með sjónarmiðum ÖBÍ. Þrátt fyrir það er talið fullreynt að okkar sjónarmið náist í gegn.

Markmið með endurskoðun laganna er að bæta rétt lífeyrisþega en þær tillögur sem lagðar hafa verið fram varðandi ellilífeyrisþega eru ekki til þess fallnar að gera það. Þar var lagt til að sameina þrjá bótaflokka (grunnlífeyrir, tekjutryggingu og heimilisuppbót), minnka lítillega jaðaráhrif annarra skattskyldra tekna á sérstakri framfærsluuppbót og fella niður frítekjumörk sem setur fólk í enn meiri fátæktargildru.

Starfshópnum er gert að vinna með tillögur að breytingum á almannatryggingakerfinu með 0 lausn í huga sem þýðir tilfærslu á fjármunum milli lífeyrisþega, þ.e. greiðslur eru lækkaðar hjá einum ellilífeyrisþega til að hækka lítillega hjá öðrum.

Eftir mikla andstöðu við þá leið sem fundin var fyrir ellilífeyrisþega var lögð fram tillaga með viðbótarfjármagni, samtals 2,3 milljarðar. Síðar kom í ljós að um er að ræða fjármagn sem ætlað var að nota til að uppfylla samkomulag stjórnvalda og lífeyrissjóðanna um hækkun frítekjumarks á tekjutryggingu vegna lífeyrissjóðstekna ellilífeyrisþega. Til að ná fram auknum sparnaði var lagt til að afnema öll frítekjumörk. Þessi leið stangast á við áðurnefnt samkomulag. Tillagan var samþykkt innan starfshópsins með meirihluta atkvæða en fulltrúi ÖBÍ greiddi atkvæði gegn tillögunni.

Það er okkar mat að 0 lausn, miðað við þær aðstæður sem við búum við í dag, sé ekki forsvaranleg með það í huga að bætur lífeyrisþega hafa ítrekað verið skertar frá bankahruni. Þau vinnubrögð sem viðhöfð eru geta leitt til þess að festa í sessi þær alvarlegu og margvíslegu skerðingar sem öryrkjar hafa orðið fyrir á undanförnum árum. Það er krafa okkar að sett verði aukið fjármagn inn í kerfið við endurskoðun laganna.

Um starfshópinn.

Í starfshópnum eru fulltrúar allra þingflokka, samtals 7 manns, en Vinstri hreyfingin grænt framboð og Samfylkingin eru með tvo fulltrúa hvor. Tveir fulltrúar eru frá ÖBÍ (var einn fram að áramótum), einn fulltrúi Landssambands eldri borgara og einn fulltrúi Þroskahjálpar. Formaður starfshópsins er Árni Gunnarsson, fyrrum alþingismaður.

ÖBÍ fór fram á það að fjölga fulltrúum bandalagsins í starfshópnum og fékk að bæta við einum fulltrúa um síðustu áramót.

Fulltrúar ÖBÍ:
Aðalmenn: Sigríður Hanna Ingólfsdóttir og Garðar Sverrisson.
Varamenn: Sigurjón Sveinsson og Guðrún Hannesdóttir.

17. janúar 2012
Lilja Þorgeirsdóttir 

innsett:  F.S.